საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი კობახიძემ, ბოლო საჯარო განცხადებაში განაცხადა, რომ ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო აქციების მონაწილეები მიზნად ისახავენ მთავრობის დამხობას. პრემიერ-მინისტრმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ხელისუფლება მიიღებს მკაცრ ზომებს და შეაჩერებს ნებისმიერ მცდელობას, რომელიც სახელმწიფოს წინააღმდეგ არის მიმართული. ეს განცხადება გაკეთდა ფართომასშტაბიანი დემონსტრაციების ფონზე, რომლებიც გაგრძელდა კვირების განმავლობაში და გამოწვეულია პარლამენტის მიერ მიღებული „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტით.

პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და პროტესტის ფონი

პრემიერ-მინისტრმა კობახიძემ საჯაროდ განაცხადა, რომ საპროტესტო მოძრაობა, რომელიც ფორმალურად კანონპროექტის წინააღმდეგ გამოდის, სინამდვილეში უფრო ფართო, დესტრუქციულ მიზნებს ემსახურება. მისი თქმით, ეს მცდელობები მიზნად ისახავს არჩეული ხელისუფლებისთვის ძალაუფლების წართმევას და კონსტიტუციური წესრიგის დარღვევას. კობახიძემ ასევე აღნიშნა, რომ სახელმწიფო არ დაუშვებს მსგავსი სცენარის განვითარებას და მზად არის, კანონის სრული სიმკაცრით იმოქმედოს.

პროტესტის ტალღა საქართველოს დედაქალაქსა და რეგიონებში მას შემდეგ დაიწყო, რაც მმართველმა პარტიამ, „ქართულმა ოცნებამ“, ხელახლა წარადგინა „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტი. კანონპროექტი ითვალისწინებს არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიასაშუალებების რეგისტრაციას „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებლად“, თუ მათი დაფინანსების 20%-ზე მეტი საზღვარგარეთიდან მოდის. ოპონენტები და სამოქალაქო სექტორი ამ კანონს „რუსულ კანონს“ უწოდებენ და აცხადებენ, რომ ის კრემლის მიერ მიღებულ ანალოგიურ კანონმდებლობას იმეორებს, რაც თავის მხრივ მიზნად ისახავს სამოქალაქო საზოგადოების ჩახშობას და ქვეყნის ევროპული ინტეგრაციის პროცესის შეფერხებას.

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის კრიტიკა და საერთაშორისო გამოხმაურება

კანონპროექტმა გამოიწვია არა მხოლოდ შიდა პოლიტიკური და საზოგადოებრივი დაპირისპირება, არამედ მკაცრი კრიტიკა საერთაშორისო თანამეგობრობის მხრიდან. ევროკავშირი, გაერთიანებული შტატები და სხვა დასავლური პარტნიორები ხშირად აცხადებენ, რომ ეს კანონი შეუთავსებელია დემოკრატიულ პრინციპებთან და ევროპულ ღირებულებებთან. ევროკავშირის ოფიციალურმა პირებმა არაერთხელ აღნიშნეს, რომ კანონპროექტის მიღება ხელისშემშლელი ფაქტორი იქნება საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანების გზაზე.

ზოგიერთი საერთაშორისო ანალიტიკოსი და მედიასაშუალება აფასებს მიმდინარე მოვლენებს, როგორც საქართველოში დემოკრატიული პროცესების შეფერხებას. არსებობს მოსაზრებები, რომ ასეთი განვითარება შესაძლოა გახდეს შესაძლებლობის ფანჯარა რუსეთისთვის, ჩინეთისთვის და ირანისთვის რეგიონში საკუთარი გავლენის გასაძლიერებლად. ეს ქვეყნები ხშირად განიხილებიან, როგორც დემოკრატიული ინსტიტუტების შესუსტებით დაინტერესებული აქტორები, რომლებიც შესაძლოა ისარგებლებენ დასავლეთთან საქართველოს ურთიერთობების გაუარესებით.

მთავრობის პოზიცია და მომავალი რეაგირების მოლოდინი

მთავრობა, თავის მხრივ, ამტკიცებს, რომ კანონპროექტი გამჭვირვალობის სტანდარტებს აძლიერებს და მიზნად ისახავს უცხოური დაფინანსების მქონე ორგანიზაციების ანგარიშვალდებულების გაზრდას. ხელისუფლების წარმომადგენლები უარყოფენ პარალელებს რუსულ კანონმდებლობასთან და აცხადებენ, რომ საქართველოს სუვერენიტეტი და ეროვნული ინტერესები მოითხოვს ამგვარ რეგულაციებს. პრემიერ-მინისტრის ბოლო განცხადება მიანიშნებს, რომ მთავრობა არ აპირებს უკან დახევას და მზადაა, მკაცრად უპასუხოს ნებისმიერ ქმედებას, რომელიც მისი შეფასებით, მიზნად ისახავს სახელმწიფოებრიობისთვის საფრთხის შექმნას. მოსალოდნელია, რომ ეს რეაგირება მოიცავს სამართლებრივ ზომებს და სამართალდამცავი ორგანოების გააქტიურებას საპროტესტო გამოსვლების ფარგლებში კანონის დარღვევის შემთხვევაში.

საპროტესტო მოძრაობის მიზნები და საზოგადოებრივი დაპირისპირება

საპროტესტო მოძრაობის ორგანიზატორები და მონაწილეები კატეგორიულად უარყოფენ მთავრობის დამხობის მცდელობის ბრალდებებს. ისინი აცხადებენ, რომ მათი ერთადერთი მოთხოვნა კანონის გაუქმებაა, რათა საქართველომ შეძლოს ევროპული ინტეგრაციის გზაზე წინსვლა. აქციის მონაწილეები ხაზს უსვამენ, რომ მათი პროტესტი მშვიდობიანია და მიზნად ისახავს საქართველოს დემოკრატიული და ევროპული მომავლის დაცვას. ისინი მიიჩნევენ, რომ კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ ეწინააღმდეგება ქართველი ხალხის უმრავლესობის სურვილს, გახდეს ევროკავშირის სრულფასოვანი წევრი.

ქვეყანაში არსებული პოლიტიკური კრიზისი და საზოგადოებრივი დაპირისპირება ღრმაა. მთავრობა და ოპოზიცია/საპროტესტო მოძრაობა რადიკალურად განსხვავებულ ნარატივებს გვთავაზობენ მიმდინარე მოვლენების შესახებ. ერთი მხრივ, ხელისუფლება საუბრობს სახელმწიფოებრივი სუვერენიტეტის დაცვაზე და უცხოური გავლენებისგან თავის დაცვაზე, მეორე მხრივ კი, ოპონენტები მიიჩნევენ, რომ კანონი და მისი თანმდევი მოვლენები ზიანს აყენებს დემოკრატიას, ადამიანის უფლებებს და საქართველოს გეოპოლიტიკურ ორიენტაციას. ეს სიტუაცია ქმნის მნიშვნელოვან გამოწვევებს საქართველოს შიდა სტაბილურობისა და საერთაშორისო იმიჯისთვის.

დასკვნა

საქართველოს პრემიერ-მინისტრის განცხადება პროტესტის მონაწილეების მიერ მთავრობის დამხობის მცდელობის შესახებ და მისი პირობა მკაცრი რეაგირების თაობაზე, კიდევ უფრო ამძაფრებს პოლიტიკურ დაძაბულობას ქვეყანაში. „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის გარშემო არსებული კონფლიქტი გადაიზარდა ფართომასშტაბიან დაპირისპირებაში, რომელსაც როგორც შიდა, ისე საერთაშორისო დონეზე მნიშვნელოვანი შედეგები მოჰყვება. დასავლელი პარტნიორების კრიტიკა და დემოკრატიის კოლაფსის შესახებ შეფასებები, ისევე როგორც რეგიონში გავლენის გადანაწილების პოტენციალი, მიანიშნებს, რომ საქართველო გადამწყვეტი პერიოდის წინაშე დგას, სადაც მიღებული გადაწყვეტილებები განსაზღვრავს ქვეყნის მომავალ გეოპოლიტიკურ ვექტორს და დემოკრატიული განვითარების ტრაექტორიას.