საქართველოს პარლამენტმა დაამტკიცა საკანონმდებლო ცვლილებები, რომლებიც მიზნად ისახავს საპროტესტო აქციების მარეგულირებელი ნორმების გამკაცრებას. ცვლილებები შეეხება როგორც აქციის ჩატარების ადგილს, ასევე ორგანიზატორების ვალდებულებებს. საკითხი დაჩქარებული წესით, სამი მოსმენით იქნა განხილული და დამტკიცებული 10 დეკემბერს.

ცვლილებების შინაარსი

კანონში „შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ“ და ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში შეტანილი ცვლილებები აფართოებს შეზღუდვებს საპროტესტო აქციების ჩატარების ადგილებთან დაკავშირებით. კერძოდ, იკრძალება შეკრებები საცალფეხო ზონებში. გარდა ამისა, აქციის ორგანიზატორებს ევალებათ, წინასწარ აცნობონ შინაგან საქმეთა სამინისტროს დაგეგმილი აქციის შესახებ.

კანონის გამკაცრების ისტორია

აღსანიშნავია, რომ საპროტესტო აქციების მარეგულირებელი კანონმდებლობა უკვე გამკაცრდა ოქტომბერში. მაშინ, ისეთი დარღვევები, როგორიცაა „გზების ბლოკირება“ და „სახეების დაფარვა“, ისევე როგორც სხვა საპროტესტო აქციებთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული დარღვევები, გახდა არა ჯარიმით, არამედ დაუყოვნებლივი დაკავებით დასჯადი. განმეორებითი დარღვევები კი სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობას იწვევს.

შეფასებები

აღნიშნული ცვლილებები საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობას იწვევს. უფლებადამცველი ორგანიზაციები შიშობენ, რომ ახალი რეგულაციები შეზღუდავს გამოხატვის თავისუფლებას და ხელს შეუშლის მოქალაქეებს პროტესტის გამოხატვაში. საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ (საია) 2025 წელი „შეზღუდული თავისუფლებების წლად“ შეაფასა და აღნიშნა, რომ ავტორიტარული კანონმდებლობა და თავისუფლებების არაპროპორციული შეზღუდვები განსაკუთრებულ ზეწოლას ახდენს გამოხატვის, შეკრებისა და გაერთიანების თავისუფლებაზე.

მთავრობის არგუმენტები

მთავრობა აცხადებს, რომ ცვლილებები მიზნად ისახავს საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვას და მოქალაქეების უსაფრთხოებას. მათი თქმით, აუცილებელია რეგულაციების გამკაცრება, რათა თავიდან იქნას აცილებული დესტრუქციული ქმედებები და უზრუნველყოფილი იყოს საზოგადოების ნორმალური ფუნქციონირება.

მომავალი პერსპექტივები

მოსალოდნელია, რომ ახალი კანონმდებლობა მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს საქართველოში საპროტესტო აქციების ჩატარებაზე. საინტერესოა, როგორ განხორციელდება აღნიშნული ცვლილებები პრაქტიკაში და რა რეაქცია ექნება საზოგადოებას. უფლებადამცველი ორგანიზაციები აცხადებენ, რომ ისინი ყურადღებით დააკვირდებიან კანონის აღსრულებას და საჭიროების შემთხვევაში მიმართავენ სამართლებრივ ზომებს.